Dân số VN trên 88,5 triệu người, đang già hóa nhanh

Theo báo cáo mới nhất của Tổng cục Thống kê về Điều tra biến động dân số và kế hoạch hóa gia đình (thời điểm chốt số liệu là 1-4-2012), dân số VN tại thời điểm điều tra đang có 88.526,883 người (tăng trên 915.000 người so với 1-4-2011).

Trong đó, dân số thành thị là 28,5 triệu người (chiếm 32,3%) và dân số nam là 43,7 triệu (chiếm 49,5% dân số)… Khu vực đồng bằng sông Hồng vẫn có số dân đông nhất với trên 20,1 triệu, sau đó là Bắc Trung bộ, duyên hải miền Trung…

Với số dân như trên, TCTK cho biết mật độ dân số của VN đã đạt 267 người/km2 - mật độ cao trong khu vực và thế giới. Tại Đông Nam Á, VN có mật độ dân số cao chỉ sau Philippines và Singapore.

Do mức sinh giảm đi đáng kể trong khi tuổi thọ trung bình ngày càng tăng, TCTK cho biết dân số VN có xu hướng già đi thấy rõ với tỉ lệ dân số trẻ giảm và số người già ngày càng tăng. Tỉ trọng dân số dưới 15 tuổi của VN năm 1999 còn ở mức 33,1% thì năm 2012 chỉ còn 23,9% (giảm tới hơn 10%).

Trong khi đó, năm 1999 số người già trên 65 tuổi chỉ mới chiếm 5,8% dân số thì đến 1-4-2012 tỉ lệ này đã tăng lên mức 7,1%. Con số quan trọng nhất nói lên tỉ lệ già hóa là cách tính số dân trên 60 tuổi của VN (so với số dân dưới 15 tuổi) đã cho thấy chỉ số già hóa của VN đã tăng từ 24,3% năm 1999 lên tới 42,7% năm 2012. TCTK kết luận: chỉ số già hóa của VN tăng thuộc dạng khá nhanh trong hai thập kỷ qua.

Về xu hướng kết hôn, báo cáo của TCTK cho biết tỉ trọng nam giới chưa có vợ của VN cao tới hơn 7% so với tỉ lệ phụ nữ chưa có chồng. Điều đáng ngạc nhiên là báo cáo của TCTK cho biết tỉ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai cả nước tại thời điểm 1-4-2012 là 66%, nhưng tỉ lệ sử dụng biện pháp tránh thai bất kỳ và sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại ở nông thôn VN lại cao hơn hẳn thành thị từ 3-5%.

Về tình hình đi học, báo cáo của TCTK nêu đến 2012, vẫn còn 4% dân số VN từ 5 tuổi trở lên chưa từng đi học. Tỉ trọng nữ chưa đi học lớn hơn nam. Mức độ phổ cập giáo dục ở cấp trung học cơ sở của VN cũng đã đạt 89%. Số người biết chữ từ 15 tuổi trở lên đạt 94,7%, tức vẫn còn 5,3% dân số VN trên 15 tuổi không biết đọc, biết viết. Đáng lưu ý là vẫn còn tình trạng nam biết chữ nhiều hơn nữ cả ở thành thị và nông thôn! Tuy nhiên, tỉ lệ sinh con thứ ba ở phụ nữ từ 15-49 ở VN vẫn đạt 14,2%, trong đó khu vực nông thôn có phụ nữ sinh con thứ 3 giảm mạnh. Tỉ lệ trẻ trai là 112,3 trên 100 trẻ gái - điều này cho thấy mất cân bằng giới tính ở VN đang trở nên mạnh mẽ.

Tính chung cả nước, về chất lượng dân số, có tới 20,8% dân số VN chưa tốt nghiệp trung học cơ sở. Phần trăm người tốt nghiệp các bậc cao hơn còn giảm mạnh. Theo thống kê, chỉ 25,8% dân số VN tốt nghiệp tiểu học; 26,7% tốt nghiệp trung học cơ sở; 22,8% dân số tốt nghiệp trung học phổ thông trở lên…

Cầm Văn Kình

tuổi trẻ